Menu Zamknij

Familok fenomen zabudowy śląskiej.

W związku z moim zainteresowaniem architekturą kolejową i przemysłową udałem się na wycieczkę w celu poszukiwania nowych inspiracji. Przejeżdżając przez Rudę Śląską miedzy dzielnicami Nowy Bytom i Chebzie zauważyłem bez wątpienia najciekawszy przykład zabudowy osiedla robotniczego.

Tablicza z budynku nr 95
Tablica informacyjna na budynku nr 95

Historia tego osiedla o nazwie Kaufhaus sięga, aż 1840 roku. Osiedle mieszkalne powstało z potrzeby zakwaterowania pracowników Huty Pokój, która znajduje się po przeciwnej stronie ulicy. W 1904 roku, na zakończenie pierwszego etapu budowy zbudowano w samym środku osiedla dom towarowy, od którego osiedle zaczerpnęło nazwę. Dom Towarowy „Kaufhaus” był w tamtych czasach fenomenem na skalę europejską. Na trzech kondygnacjach budynku znajdowała się przestrzeń handlowa. Był wyposażony m.in. w windy. Około 1906 roku powstała druga część osiedla, położona przy obecnej ulicy Podgórze. W 1933 roku osiedle liczyło około 40 budynków. W latach 80tych chociaż rozebrano najstarszą część osiedla w wyniku czego została tylko niewielka ilość zabytkowych budynków.

Budynki mieszkalne na osiedlu to typowe familoki, z elewacją z cegły skromne bez ozdobników dwukondygnacyjne  o dwuspadowych dachach. Można tam zobaczyć jeszcze domy w dwóch typach: w pierwszym typie na każdym piętrze umieszczono sześć małych mieszkań, do których wchodziło się z jednej klatki schodowej. W drugim typie domów zbudowano dwie klatki schodowe, na każdym piętrze znajdowały się po dwa duże mieszkania, składające się z dwóch większych pokoi oraz kuchni.

Ponieważ w mojej małej architekturze nie mogło zabraknąć tego typu budynku, poniżej prezentuje familok z nr. 89 i 91 przy ul. Niedurnego, Hucie „Pokój”. Jednak z czasem planuje powiększyć kolekcje o budynki usługowe. A może wy również macie swoje ulubione miejsce z tej właśnie okolicy? Zapewne warto przy okazji odwiedzić to niezwykłe osiedle i zanurzyć się w jego historii. Zapewniam, ze pozostanie w na długo z Wami.

Uzupełnieniem rysu historycznego niech będzie poniższa prezentacja naszych modeli które powstały w tekturze o grubości 1mm z widocznym grawerunkiem cegieł. Ponieważ budynki nr 89 i 91 różniły się usytuowaniem wejść i układem wewnętrznym wpłynęło to też na ilości okien w obu prawie bliźniaczych budynkach.. Budynek nr 89 miał wejścia od ścian szczytowych, a budynek nr 91 od strony podwórka.